ชลธิรา คืออยากให้เริ่มต้นแบบง่ายๆ สบายๆ แนะนำตัวเอง ชีวิตการงานในขณะนี้นิดหน่อย แล้วก็ย้อนไปถึงในช่วง 2519 ได้เลยนะคะ ว่าในช่วงนั้น เป็นใคร ทำอะไร อยู่ที่ไหน จากนั้นก็ค่อยเล่าสิ่งที่อยากจะเล่านะคะ
ประยุทธ์ ผมประยุทธ์ อุดมจรรยานะฮะ ตอนนี้ผมทำธุรกิจค้าขาย ตอน 2519 ผมเป็นนศ. ธรรมศาสตร์ ผมมีรหัส 17 แต่ผมจำรหัส 3 ตัวหลังไม่ได้ แล้วผมก็ลืมไปหมดแล้ว เพราะมันก็นานมากแล้ว ถ้าจะผมเล่าช่วง 2519 นี่คือ
ใจ ขอโทษนิดนึงนะครับ นศ. ธรรมศาสตร์ คณะไหนครับ
ประยุทธ์ คณะเศรษฐศาสตร์ครับ
ใจ ครับ ขอบคุณครับ
ประยุทธ์ ครับ ตัวผมเองเริ่มทำกิจกรรมตั้งแต่ปี 2517 ตอนเข้ามาก็อยู่ชมรมอนุรักษ์ธรรมชาติ ก็ทำกิจกรรมมาเรื่อยๆ ตั้งแต่ ทุกอย่างฮะ ที่ ๆ ๆ สมัยก่อนอนุรักษ์นี่เป็น ก็มีชาวบ้านมาเรียกร้องเกี่ยวกับทรัพยาธรรมชาติ เกี่ยวกับทุกอย่าง ไม่ว่าป่าไม้ถูกไล่ หรือว่าอะไรพวกนี้ หรือว่าเรื่องเหมืองแร่ หรือว่าเรื่อง สมัยก่อนมันก็มีแบบไอ้โรคอะไร เกี่ยวกับมิตามานะ กึ่งพิษสารปรอท ซึ่งมันก็มีมา ผมอยู่ในฝ่ายที่ต้องแปลข้อมูลเฉยๆ เท่านั้นเอง แปลแล้วก็สรุปเขียนบอร์ดอะไร ไม่ได้เขียนเอง ส่งให้ชาวบ้านชาวช่องเขาเขียนเอง ผมไม่ได้ แต่ว่ากิจกรรมทุกอย่างก็เคยทำ ทำทั้งหมดน่ะครับ คือหมายความว่า ชมรมอนุรักษ์นี่เป็นส่วนหนึ่งของ อมธ.ฮ่ะ ถ้าอมธ. เค้าต้องการให้เราช่วยเหลือ หรือสนับสนุนเรื่องอะไร ไม่ว่าจะเป็นปิดโปสเตอร์ ทุกกิจกรรมน่ะครับ ถ้ามีโอกาสก็ร่วมด้วยหมด ช่วง 2519 ช่วงนั้น ก่อนที่จะเกิดเหตุการณ์ 6 ตุลา นิดนึง เท่าที่ผมจำได้นะครับ ช่วงนั้นจะห่างจากชมรมอนุรักษ์มานิดนึง แต่ว่าขึ้นไปขลุกกับฝ่ายข่าวของ อมธ. ฝ่ายข่าวแล้วก็ คือ ไปช่วยฝ่ายข่าวของ อมธ. เค้าทำ มันก็เป็นเด็กกิจกรรมทั่วๆ ไป รุ่นเดียวกัน จะรู้จักกันหมด ตั้งแต่รหัสสูงกว่า 17 ขึ้นไป แล้วก็ต่ำกว่า 17 ลงมา วัน ผมไม่ทราบว่า อยากจะให้เริ่มช่วงไหนครับ วันที่ 4 ที่ 5 หรือยังไงครับ อยากให้ซักเป็นประเด็นนิดนึง
ใจ ให้เริ่มวันที่ 4 5
ประยุทธ์ วันที่ 4 ที่ 5 ก็ยังอยู่ในธรรมศาสตร์ตลอดนะครับ ก็อยู่ ขลุกในห้องฝ่ายข่าวตลอด มีวัน ช่วงนั้น มันก็จะมีจัด เค้าวางแผนว่า วางแผนว่าทำยังไงจะให้ นศ. สนใจในการชุมนุมประท้วง ไอ้ที่มีการแขวนคอคน แล้วก็มี ว่าทำยังไงเนี่ยะจะทำให้ คือมีการหยุดเรียน หยุดเเรียน เรียกว่ายังไงนะฮะ ไม่เข้าสอบ เพราะช่วงนั้นเป็นช่วงสอบพอดี เราทำยังไง คือในส่วนตัวของผมเองเนี่ยะ พวกกิจกรรมเนี่ยะ คือคนไหนที่คิดว่ากล้าตัดสินใจว่าไม่เข้าสอบ ก็ไม่เข้าสอบเลย เพราะมันจะได้เป็นตัว ลักษณะเป็นจุดประกายนะฮะ คือยังอีหลักอีเหลื่อ มีคนเข้าสอบ อย่างพวกเราเนียะ ถ้าเป็นเด็กกิจกรรมด้วย ก็อยากจะไปเข้าสอบด้วยเนี่ยะ แล้วก็อยากจะต้องการจุดม็อบขึ้นมา ไม่ใช่จุดม็อบ คือต้องการทำให้คนมาสนใจ ว่าอย่าเพิ่งไปสอบมันเลย เรามาเอาเรื่องนี้ดีกว่า เรื่องที่เค้ามีการแขวนคอคนตาย แขวนคอพนง.อะไรที่ไฟฟ้าเนียะฮะ แล้วต้องการทำให้ปชช.เริ่มสนใจว่านี่มีการกลับมาของกลุ่มถนอม ประภาส จะทำยังไงให้นักศึกษาเริ่มมาสนใจ ในฐานะที่ตัวเองเป็นเด็กกิจกรรม ก็คิดว่า ขั้นแรกที่เราทำได้คือ เราต้องเป็นตัวนำที่ไม่สอบเสียก่อน แล้วก็ไม่ได้ไปสนใจด้วยว่าจะเข้าสอบไม่สอบ คือตัดใจว่าถ้าเกิดเค้าสอบไป เราก็ต้องยอมได้ F ไปเลย ก็ไปทำงานอยู่ข้างบน ขลุกอยู่ข้างบนต่อไปเรื่องหาข่าว ให้ตัดมาถึงวันที่ 5 เลยแล้วกันนะครับ วันที่ 5 ตอนเย็น ๆ
ใจ ขอขัดจังหวะนิดนึงนะครับ วันที่ 4 คุณได้ดูละครที่นศ.จัดที่ธรรมศาสตร์บ้างมั้ยครับ
ประยุทธ์ ผมเดิน ยังเดินขึ้นเดินลง ผมได้ดูบ้าง เพราะว่าตอนที่คนเค้าจัด คนยังไม่ค่อยสนใจมากเท่าไหร่ มันกลุ่มเล็กๆ แล้วผมมองจากตึกโดมชั้น 2 ตอนนั้นยังเป็นตึกกิจกรรมอยู่ คือลักษณะเราสังเกตุการณ์มาจากชมรมอนุรักษ์ มันก็ห่างลงมาจาก เหมือนกับเรามองจุดนี้ลงไปห่างมั้ย มันไม่เกินซัก 50-80 เมตรนะ เราก็จะเห็น เห็นตรงไอ้ที่เค้าจัด เค้าเรียกโคนต้นโพธิ์หรืออะไรตรงนั้นนะ ก็มีเด็ก ก็ไม่ค่อยได้สนใจเท่าไหร่ แต่รู้ว่าเป็นชมรมที่แสดงละคร เค้าทำ เป็นเด็กกิจกรรมทั้งหมด แต่ว่าก็ไม่ได้สนใจในเนื้อหาอะไรเท่าไหร่ แล้วก็ดูกลุ่มคนก็ไม่ค่อยเยอะเท่าไหร่ มีคนอื่นยืนประปรายแถว ๆ ตรงนั้นจะเป็น ตรงนั้นรู้สึกจะเป็นตึกศิลปศาสตร์ เท่าที่จำได้นะครับ มีคนก็เรียกว่า สนอกสนใจไม่มากเท่าไหร่
ใจ รู้จักคนที่เล่นละครบ้างมั้ยครับ
ประยุทธ์ รู้จักเกือบทุกคน มันเป็นเด็กรุ่นน้อง ถ้ากลุ่มพวกนี้ เค้าจะขลุกอยู่ข้างบน อมธ. ชั้นสองเหมือนกัน กลุ่ม อมธ. ไอ้ห้องบนอมธ. ชั้นสอง มันจะเป็น section แบบเล็กๆ คือมันเป็นห้องโถงใหญ่ แต่ละโต๊ะ นี่ก็เป็นกลุ่มกิจกรรมของอะไร กลุ่มศิลปะการละคร เค้าก็จะเป็นแบบว่า จับกลุ่มเป็น group เค้าเล็ก ๆ เท่านั้นเอง ก็รู้ว่าเด็กคนนี้ หรือรุ่นน้องคนนี้ ชื่ออะไร อยู่ที่ไหน ทำอะไรอยู่ เท่านั้นเอง
ใจ แล้วละครที่เค้าเล่นกันนี่ เท่าที่ทราบนี่เล่นเรื่องอะไร
ประยุทธ์ ก็พยายามจะสะท้อนเนื้อหาว่า มีการแขวนคอของพวกที่ติดโปสเตอร์ที่นครปฐมเท่านั้นเอง ว่าเค้าถูกแขวนคอโดยสาเหตุอะไรก็ยังไม่รู้
ใจ แล้วทราบมั้ยครับ ว่าใครเล่นบทบาทอะไรในละคร
ประยุทธ์ ช่วงนั้น ถ้า ณ วันนั้น ผมไม่ทราบเท่าไหร่ ไม่ทราบว่าใครเล่นบทบาทอะไรเท่าไหร่
ใจ แล้วเห็นการเล่นละคร ในช่วงที่มีการแขวนคอมั้ยครับ
ประยุทธ์ เห็นครับ แต่ว่าผมไม่ค่อยได้สนใจเท่าไหร่ เพราะว่าผมมองมา แล้วผมก็เดินไปตึก อมธ.ต่อ
ใจ แล้วมีอะไรผิดปกติมั้ยครับ
ประยุทธ์ ก็ไม่นี่ครับ ผมไม่เห็นมีอะไรเท่าไหร่ ไม่มีอะไรผิดปกติ ในทัศนะของผมนะครับ ตอนที่เป็นนักศึกษา ผมไม่เห็นจะมีอะไรผิดปกติเท่าไหร่
ใจ โอเคครับ เชิญเล่าต่อครับ
ประยุทธ์ พอมาถึงวันที่ 5 คือเดินลงมาทางฝั่งพระจันทร์ ไอ้ที่เค้าแกว่ง มันจะออกมาทางประตูนิดนึง จะมีแผง นสพ.ขาย ก็เห็น ตอนเย็นๆ นะฮะ เห็นรูปเค้าแขวนคอ รูป นสพ. ก็จำไม่ได้ นสพ.อะไร คือมีข้อความว่า นศ. มีไปหมิ่น ทำรูปแขวนคออะไรนี่ แล้วก็กลับไปคุยกับเพื่อนที่วันที่ 5 ตอนกลางคืน ข้างในเหมือนกัน ตอนเย็น ๆ
ชลธิรา จำได้มั้ยคะว่า นสพ. อะไร
ประยุทธ์ ตอนนั้นจำไม่ได้เหมือนกัน นสพ.อะไร คือก็รู้สึกว่ามันก็แปลก ๆ มีความรู้สึกว่าเหตุการณ์มันไม่ดี มันไม่ดีเท่าไหร่ แต่คือ ถ้าก่อนที่จะถึงวันที่ 5 นี่นะฮะ ประมาณซัก 2-3 เดือนก่อนเนียะ ก็เคยมีการคุยกันในกลุ่มพวก นศ. ด้วยกัน กลุ่มพวก นศ. ก็ประเมินสถานการณ์วิเคราะห์เหมือนกันว่าอาจจะมีการรัฐประหาร แล้วอาจจะมีการปราบปราม แต่ว่าในสมัยนั้น คือเราเป็น นศ. เราคิดว่าเราทำอะไรไม่ได้หรอก อย่างหนึ่งเราก็เป็นนศ. ธรรมดา ถ้าเค้าปราบปรามจริง เราก็คงต้อง ไอ้คำว่า “คงต้อง” ก็คือ ก็คิดว่าคงต้องตายหรือว่าต้องหนีอะไรเท่านั้นเอง แต่ว่าจะหนีไปไหน ก็ไม่มีใครรู้เหมือนกัน คือสมัยก่อนเนี่ยะ มีการเตือนว่า เออ ระวังนะ คงจะทำอะไร คงจะทำอะไรรุนแรง เพราะตัวผมเองนี่ ตอนสมัยเดิน มันมีเดินขบวนจากมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ที่มาประท้วงสถานทูตอเมริกัน ไอ้เรื่อง ผมก็จำไม่ได้ว่าเรื่องอะไร กรณีฐานทัพ หรือกรณีอะไรเนี่ยะ เดินมาถึงสยามสแควร์ ก็เคยถูกเค้าเขวี่ยงระเบิด ก็ห่างจากหน้ารถผมไปไม่เท่าไหร่
ใจ ใครเขวี้ยงระเบิดครับ
ประยุทธ์ ตอนนั้นก็ไม่ทราบ ว่าใครครับ คือเขวี้ยงระเบิดมาจากฝั่งตรงข้ามสยามสแควร์ ห่างจากหน้ารถไปคันนึง ก็มีคนบาดเจ็บ แล้วก็ผมยังเป็นคนชุดนึงที่จับ ไม่ใช่ว่าจับนะ มีคนเค้าจับคนหนึ่ง เค้าสันนิษฐานว่า คนนี้จะเป็นคนเขวี่ยงระเบิด แล้วก็ดันจับมาให้ผม มาอยู่ใกล้ ๆ ผม ผมก็พยายามกันคนอื่น ๆ ทุบตีเค้า เค้าถูกทุบตี ทุบตีมาก พอเรากันคนนี้ออกมาได้แล้ว เราก็ส่งให้ ตร. ไป เราก็เคยคิดว่า ไอ้สภาพที่ ตั้งแต่ถูกเขวี้ยงระเบิด ตอนที่หน้าสยามสแควร์ จนถึง 5 ตุลาเนี่ยะ ถ้ามีข่าวไม่ค่อยดีมา เราคิดว่ามันก็อาจจะไม่ค่อยดีกับตัว นศ. ตอนนั้นเองด้วย คือสถานการณ์เริ่มไม่ดีขึ้น พอช่วงกลางคืนเนี่ยะ ผมก็ไม่ทราบว่าข้างนอกมีล้อมไม่ล้อมนะฮะ
ใจ ตอนนี้กำลังพูดถึงช่วงกลางคืนวันที่ 5 ตุลา คุณอยู่ในธรรมศาสตร์
ประยุทธ์ 5 ตุลา ผมอยู่ครับ
ใจ อันนนี้พูดถึงกี่โมงครับ ประมาณ
ประยุทธ์ คือตอนนั้นมันเริ่มดึกแล้วนะครับ คือผมอยู่ทั้งคืน จนไปถึง 6 ตุลา ตอนเช้า
ใจ โอเค ช่วยเล่าลำดับว่า อยู่ที่ไหน แล้วเห็นอะไรบ้าง
ประยุทธ์ ผมก็ยังอยู่ที่ตึก อมธ. มันจะมี 2 ชั้น ห้องฝ่ายข่าวมันจะอยู่ขวาสุด อยู่ไปติดกับตึกคณะ น่าจะเป็นคณะนิติศาสตร์ จะมีช่วง gap อยู่นิดนึง ผมก็อยู่ชั้น 2 อยู่ในห้องข่าว คือทุกคนก็ประเมินข่าว ฟังข่าวว่ามันน่าจะเป็นอะไร แล้วก็มีบางช่วง ซักประมาณตี 1 ตี 2 ถ้าเป็นไปได้ ก็ยังลงมา ลงมาพยายามไปที่หน้าหอใหญ่ แต่ไปที่หน้าหอใหญ่ มันเริ่มมีการเผา มีเสียงปืนเป็นระยะเหมือนกัน แต่ตอนที่ไปที่หน้าหอใหญ่นี้ ต้องใช้วิธีคลานเลยครับ คลานแล้ววิ่ง เพราะเราไม่แน่ใจว่า จากจุดที่คณะนิติศาสตร์ไปนี่ ถ้าเราจะเดินโท่งๆ ไปเลย มันจะอันตรายหรือเปล่า ใช้วิธีคลานแล้วก็หลบ ๆ ไปที่หน้าหอใหญ่ แล้วก็สังเกต มันก็มีการเผา มีคนกลุ่มหนึ่งอยู่ข้างนอก เผาป้าย เผาอะไรก็ไม่รู้ ก็จากจุดที่ผมสังเกตุตรงหน้าหอใหญ่ มันเป็นจุดกำบังอยู่นิดหนึ่ง
ใจ คือ ตอนช่วงประมาณตี 1 ตี 2 คุณสามารถคลานเข้าไป ประมาณหน้าหอใหญ่
ประยุทธ์ ครับ หน้าหอใหญ่ แต่เป็นจุดข้างในนะครับ
ใจ แล้วก็มองออกไปที่สนามหลวง
ประยุทธ์ ครับ ก็มีกลุ่มคนมาก
ใจ แล้วก็เห็นกลุ่มคน แล้วก็เห็นมีการเผาอะไรบ้าง
ประยุทธ์ ครับ
ใจ กลุ่มคนนั้นเนี่ยะ เข้ามาในธรรมศาสตร์ หรือว่าอยู่ข้างนอก
ประยุทธ์ อยู่ข้างนอกครับ ยังไม่ได้เข้า
(มีเสียงไม่เข้าไมค์)
ประยุทธ์ เผาตรงข้างหน้าประตูเรา
ใจ แล้วพวกนี้เป็นใครครับ
ประยุทธ์ มองไม่ค่อยออกครับ อจ. เพราะว่ามันมืด
สุรัสวดี กลุ่มคนนี่ประมาณสักเป็นหลาย ๆ ร้อยมั้ยคะ หรือว่าเป็นเพียงแค่จำนวนสิบ
ประยุทธ์ ตอนนั้นดูก็ประมาณ 50-60 คนได้นะครับ
สุรัสวดี แล้วเป็นผู้ชายหรือผู้หญิง วัยซักขนาดไหนนี่เห็นมั้ยคะ
ประยุทธ์ ผมเห็นเป็น ดูไม่ออกว่าเป็นผู้ชายหรือผู้หญิง เพราะว่าตอนนั้นเราต้องใช้ความระมัดระวัง เวลาเราดูเค้าเนี่ยะ เราจะเงยหน้าไปดูก็ไม่ได้ เพราะว่าไอ้ตัวที่กั้นมันก็เป็นหินเท่านี้เอง
สุรัสวดี แล้วยามประตูนั้นเนี่ยะ เค้ายังคงทำงานอยู่มั้ยคะ
ประยุทธ์ ผมไม่เห็นยามนะ เห็นแต่เป็น นศ. อยู่กลุ่มหนึ่ง ที่คอยเฝ้า คือคอยเฝ้าระวังเฉย ๆ เป็นเฝ้าระวังเหตุ
สุรัสวดี แล้วคุณประยุทธ์อยู่ดูตรงหอใหญ่เนี่ยะ ใช้เวลาดู ตั้งแต่กี่โมงถึงกี่โมง
ประยุทธ์ ประมาณ 5 นาที แล้วผมก็คลานกลับมาบอกที่ห้องข่าวว่ายังไง เพราะห้องข่าวนี่ลักษณะว่าเค้าจะฟังวิทยุ ตร. ตลอด
ใจ ขอถามเพิ่มเติมนิดนึง ในเรื่องที่เห็น คือตอนนั้น ที่มองออกไป ประตูรั้วของธรรมศาสตร์นี่ปิดหมดมั้ยครับ
ประยุทธ์ ปิดหมดครับ
ใจ ตอนนั้นเค้ายังไม่ได้เข้ามา
ประยุทธ์ กลุ่มคนพวกนี้จะอยู่ข้างนอกหมด เฮ ๆ ๆ ๆ
ใจ แล้วที่ได้ยินเสียงปืนนี่ ปืนใคร
ประยุทธ์ คือ ปืนนี่ ได้ยินเสียงมาจากทางสนามหลวง เป็นปืนสั้นธรรมดา ผมไม่รู้ว่ายิงขู่หรืออะไร ยิงเป็นช่วงเฉย ๆ
ใจ แล้วเห็น นศ. ยิงปืนมั้ยครับ
ประยุทธ์ คือ ผมไม่เห็น คือถ้าผมพูดตามความจริงนะครับ ฝ่ายเรามีปืน ปืนสั้น แต่เราไม่ได้ยิง เพราะถ้ายิง มันถือเป็นการยั่วยุ
ใจ โอเค ตามหลักการก็คือว่า จะไม่ยิง เพราะว่าถือว่าจะเป็นการยั่วยุ แต่ใน 5 นาที ที่อยู่ตรงนั้นเนี่ยะ ได้ยินเสียงปืนที่อาจจะเป็นปืนของนศ.มั้ยครับ
ประยุทธ์ ไม่ฮะ เพราะว่าถ้ายิงในเขตบริเวณเรา จะดังมาก แต่มันจะดังมาจากจุดข้างนอก
ใจ ครับ โอเค คราวนี้ก็กลับเข้าไปที่ตึกอมธ.
ประยุทธ์ แล้วก็กลับเข้ามาที่นี่ก็ ก็ประเมินสถานการณ์กันว่า จะทำยังไงกัน จะออกยังไง จะหนียังไงกัน ก็ตอนนั้นน่ะครับ แล้วตอนช่วงกลางคืนก็ไม่ได้หลับไม่ได้นอน ผมไม่ค่อยได้มายุ่งกับสนามเท่าไหร่ คือฟังข่าว ตร. ว่าจะทำยังไงกัน ตร. จะเข้าทำอะไร นศ. รึเปล่า
สุรัสวดี แล้วตอนนั้นรู้มั้ยคะ ว่าตร. จะทำอะไรนศ. ในตอนนั้นที่ฟังข่าววิทยุของตร. ได้ข้อสรุปตรงนี้มั้ยคะ
ประยุทธ์ ยังไม่ได้ คือเค้าก็ล้อมไว้เฉยๆ ก็เพียงแต่ตอนเช้ามืดหน่อย สถานการณ์มันไม่ดี มันมียิง เสียงปืนมันดังขึ้นมาก ๆ แล้วพวกเราก็
สุรัสวดี ตรงนี้นี่ ประมาณกี่โมงคะ ที่ว่าสถานการณ์ไม่ดี แล้วก็ได้ยินเสียงปืนมากๆ
ประยุทธ์ ประมาณตี 5
สุรัสวดี แล้วเสียงปืนดังมาจากทิศทางไหนคะ
ประยุทธ์ ก็ทิศทางสนามหลวงหมดนะครับ
สุรัสวดี จากสนามหลวงนะคะ ตี 5 ก่อนที่จะสว่าง
ประยุทธ์ ก่อนที่จะสว่างนิดนึง
สุรัสวดี แต่ตลอดตั้งแต่ตี 2 จนมาถึงตี 5 นี่ไม่มีเหตุการณ์อะไรเลย
ประยุทธ์ คือ ผมก็ไม่แน่ใจนะ คือไอ้ความที่ผมต้องสนอกสนใจกับไอ้วิทยุนี่นะฮะ เพราะฉะนั้นว่า บางที ไอ้จากจุดที่ตรงสนาม
สุรัสวดี อ๋อ ไม่ทราบ
ประยุทธ์ ผมจะไม่ค่อยไปเก็บอะไรว่า มียิงอะไร ระเบิดเข้ามาตกหรือเปล่า คือจะไม่ได้ทันสังเกตุอะไรเลย
สุรัสวดี ค่ะ แล้วในขณะนั้นน่ะนะคะ ในตลอดช่วงกลางคืนนั้น ฝ่ายข่าวที่กำลังทำงานอยู่ตรงนี้ประเมินสถานการณ์แล้ว ทราบมั้ยคะว่าทางฝ่ายเวที ว่าเค้าตัดสินใจว่า ตกลงจะเลิกชุมนุม จะอะไรยังไง อันนี้ทราบข่าวมั้ยคะ
ประยุทธ์ ไม่ทราบเลยฮะ เพราะเพียงแต่ เรากำลังคิดว่า เราจะ ทั้งหมดเนี่ยะจะหลบออกจากธรรมศาสตร์ได้อย่างไร
สุรัสวดี อ๋อ มีแต่วางแผนว่า จะออกได้อย่างไร
ประยุทธ์ ออกได้อย่างไรครับ
สุรัสวดี นั่นก็หมายความว่า ตัดสินใจว่าเลิกชุมนุม หรือว่ายังไงคะ ถึงจะออก
ประยุทธ์ คือ ผมไม่คิด ผมไม่ได้อยากใช้คำว่า เลิกชุมนุมนะครับ ผมคิดว่า ทุกคนน่าจะหนี หนีมากกว่าแล้ว เพราะว่ามัน เสียงปืนมันลั่น มันดังขึ้นเรื่อยๆ
สุรัสวดี แล้วตอนที่ตัดสินใจตรงนี้นะคะ ฝ่ายข่าวตัดสินใจเสนอให้กับเวทีทราบใช่มั้ยคะว่า จำเป็นจะต้องทำแบบนี้
ประยุทธ์ อันนี้ ตอนนั้น ไม่ได้ฝ่ายข่าวจะเสนออะไรนะ มันสับสน ใครจะเสนออะไร ไม่รู้ เพราะว่าสถานการณ์มันบีบรัดขึ้นน่ะ คือ เพียงแต่ผมก็ได้รับคำแนะนำในหมู่พวกเพื่อนเนียะว่า เราทิ้งทุกอย่าง ปืนสั้นเรา แม้กระทั่งปืนที่ถูกกฎหมายเราก็ต้องทิ้งไว้ เพราะเราต้องการหนีออกไปแบบ แบบธรรมดา
สุรัสวดี เพราะฉะนั้น ถ้าคุณประเมิน คุณคิดว่าบน อมธ. เนี่ยะ มีอาวุธ ที่คุณบอกว่า เป็นปืนสั้นอะไรต่าง ๆ เนี่ยะ สักกี่กระบอก
ประยุทธ์ เฉพาะที่หน่วยฝ่ายข่าวของผมนี่ ผมคิดว่ามีอยู่แค่ 2 กระบอกเอง ผมเอามาจากบ้าน ยืมของพี่ชายมากระบอกนึง อยู่แค่นั้นเองครับ แต่เป็นปืนที่ถูกต้องตามกฎหมาย มีทะเบียน ไม่ใช่ปืนเถื่อนนะครับ
ใจ ตอนที่คลานไปหน้าหอใหญ่ ตี 1 ตี 2 นี่ คิดว่า ตร. มาถึงรึยังครับ
ประยุทธ์ หมายความว่า ข้างนอกใช่มั้ยครับอจ. ดูไม่ออกหรอก
ใจ แล้วคิดว่าตร.มาล้อมธรรมศาสตร์เมื่อไหร่ ประมาณกี่โมง
ประยุทธ์ ตามที่หน่วยฝ่ายข่าว เค้าบอกมาตั้งแต่ตี 3 ตี 4 แน่ะ
ใจ คือฟังข่าว
ประยุทธ์ ฟังข่าววิทยุตร.ตลอดครับ
สุธาชัย พอจะทราบมั้ยครับ ว่าหน่วยที่มา จากวิทยุ ตร. นี่เค้าไม่ได้บอกหน่วยหรือไงครับ
ประยุทธ์ จำไม่ได้ มันนานมากพอควร
ใจ แล้วจากการฟังข่าว ตร. ตั้งกองบัญชาการที่ไหน ทราบมั้ยครับ
ประยุทธ์ ตอนนั้น ก็ไม่ทราบเหมือนกัน
ใจ ทีนี้พูดถึงตี 5 มีเสียงปืนดังมานี่ คือเสียงปืนดังตอนตี 5 นี่ต่างกับเสียงปืนดังตอนตี 1 ตี 2 มั้ยครับ
ประยุทธ์ ถี่ขึ้นครับ
ใจ แล้วต่างกันในรูปแบบอื่นมั้ยครับ
ประยุทธ์ ต่างกันคือ ความแน่นนะครับ ผมไม่ทราบ ในสมัยนั้นไม่ได้มีความรู้เรื่องอาวุธอะไรมากมาย คืออยู่ ขณะที่กำลังจะหลบลงมาจากชั้น 2 ของ อมธ. เนี่ยะ ลงมาชั้นล่างเนียะ มันก็มีเสียงปืนอยู่อันหนึ่ง ที่มันแน่นมาก ผมไม่รู้ปืนอะไร เสียงมันก้องมาก มันก้องไปทั่วทั้งธรรมศาสตร์ มันแน่น ปึ้ง! ลั่นเลย
ใจ แล้วตอนนั้นคุณเข้าใจว่าเป็นปืนอะไร เอ้อ ใครยิงครับ คุณสันนิษฐานว่าใครยิง ตอนนั้น
ประยุทธ์ ผมก็ยังสันนิษฐานว่า มันทิศมาจากสนามหลวงหมดนะครับ เพราะเป็นทิศที่มัน ตอนนั้นคือว่าเวลาเราจะไปสนามหลวง คือไปหน้าหอใหญ่เนี่ยะ เราต้องใช้ความระมัดระวังมาก
ใจ แล้วเคยถามตัวเองมั้ยครับว่า คนยิงคือพวกไหนครับ
ประยุทธ์ ช่วง ถ้าวันที่เกิดเหตุการณ์นะ ผมคิดว่าเป็นทหาร ตร. แต่ผมไม่รู้ว่าเป็นพวกไหน เพราะว่าคนที่มีอาวุธขนาดนี้ มันก็คงไม่ใช่ ปชช. ธรรมดา
ใจ ก็คือ หมายความว่า ปืนที่คุณได้ยินนี่ คุณมองว่า มันไม่ใช่ปืนพกธรรมดาแล้ว
ประยุทธ์ ไม่ใช่ครับ เพราะจากช่วง พอตอนที่ผมหนีลงมาชั้นล่างของ อมธ. เนี่ยะฮะ เอ่อ พรรคพวกก็บอกให้
สุรัสวดี กี่โมงแล้วคะ
ประยุทธ์ ตอนนั้นผมว่า คงประมาณ 6 โมงแล้วนะ พรรคพวกก็บอกให้วิ่งไปทางริมน้ำ คือเราก็ต้องวิ่งเข้าไปทะลุ ไอ้ตึกที่กั้น คือ ตึกวารสาร ระหว่าง อมธ. แล้วก็วารสาร แล้วก็จะไปตึกโดม แล้วถึงจะทะลุ ใช่มั้ยฮะ เพราะว่าช่วง ตอนที่วิ่งลงมาล่างเนี่ยะ ชั้นหนึ่งเนี่ยะ ยังเห็นคนที่ถูกลากอยู่เลย ชื่อ จาอะไรน่ะ จารุพงษ์น่ะ ตอนนั้นเค้านอน เค้าหัน เค้าถือปืนสั้นแล้วก็นอนหันหน้าไปทางสนามหลวง คล้ายๆ กับเตรียมคุ้มกันให้เรา ให้คนที่อพยพออกจากตึกนี้ครับ ผมก็หนีไป
(เสียงไม่เข้าไมค์) เค้านอนอยู่ตรงไหนคะ
ประยุทธ์ เค้านอนอยู่หน้า อมธ. นอนราบแบบว่า หันๆ
(เสียงไม่เข้าไมค์) บนถนน
ประยุทธ์ บนถนนเลย บนพื้น ก็เห็นเค้าเป็นครั้งสุดท้ายตอนนั้น ในรูปแบบนั้นน่ะ
ชลธิรา เราสรุปบทเรียนจากเมื่อศุกร์ที่แล้วเนี่ยะนะฮะ พอเล่าไปแล้ว พอลงรายละเอียดเนี่ยะ เสร็จแล้วก็เหลือช่วงเวลาสั้นนิดเดียว ข้อใหญ่ใจความที่พยานอยากจะเล่าเนี่ยะ ปรากฎว่าเล่าไม่ถึงอะไรอย่างเนียะ นะฮะ เพราะฉะนั้นขณะนี้เหลือเวลา 15 นาที ของคุณประยุทธ์นะคะ คุณประยุทธ์ลองคิดดูว่า อยากจะเล่าอะไรที่ ที่ฝังจิตฝังใจเกี่ยวกับ 6 ตุลา เกี่ยวกับเหตุการณ์เนียะมากที่สุด รีบเล่าตอนนี้ออกมาก่อน นะคะ ดีมั้ยคะ
ประยุทธ์ ได้ครับ ก็คือตอนที่พอ จากชั้น 1 ของอมธ.พอจะหนีไปถึงตึกวารสารเนี่ยะ ก็มีคนเจ็บอยู่คนหนึ่ง เห็นเค้าบอกเป็นพวกรักษาความปลอดภัยของเราถูกยิงฝ่าเท้าทะลุ แต่ผมจำไม่ได้ ซ้ายหรือขวา เพราะพันแผลไว้ พันผ้าพันแผล เพราะผมต้องช่วยเอาคนนี้ไปด้วย ก็ไปถึงตรงจุดริมน้ำ นะฮะ ก็หอบหิ้วเค้าไป ไปถึงไอ้ตรงทางริมน้ำ ทางเดินมันจะเป็น เป็นทางเดินมันจะมีหลังคาน่ะ เป็นคอนกรีต ผมไม่เข้าใจ คือก่อเป็นคอนกรีต มีความหนาพอสมควร แต่ว่าข้างๆ โปร่งหมด เราก็พักอยู่ตรงนั้น อยู่กับคนเจ็บ มีเด็กผู้หญิงอีกคน รุ่นน้อง
สุรัสวดี ริมน้ำตรงไหนคะ เพราะมันยาวตั้งแต่ตึกหอสมุด ยันท่าพระจันทร์ อยู่ตรงจุดไหนคะ
ประยุทธ์ คือ ถ้าทะลุตึกโดมมานะครับ ก็คิดว่าทำทิศตั้งฉากไปเลย คือ ตั้งฉากเลย
สุรัสวดี ก็คือหน้าโดมเลย
ประยุทธ์ ครับ อยู่ริมน้ำตรงนั้น
ชลธิรา บริเวณที่อยู่ตรงนั้นก็คือ ตรงหน้าโดมเลย
ประยุทธ์ ก็คิดอยู่เหมือนกันว่า จะหลบออกไปยังไง เพราะว่ามีคนเจ็บอยู่ด้วย แล้วคนเจ็บคนนี้เค้ายังบอกผมว่า ว่ายน้ำข้ามไปด้วยกันมั้ย แต่ผมบอกเค้าว่า ผมไม่ไหวหรอก เพราะผมไม่ได้นอนมาตั้ง 2 คืนแล้ว ไม่ได้พัก ไม่ได้ผ่อน พอกำลังคุยกันอยู่ตรงนั้น มันก็มีลูกระเบิดมาอีกลูก
สุรัสวดี เดี๋ยวนะคะ คนเจ็บนี่ ผู้หญิงหรือผู้ชาย
ประยุทธ์ ผู้ชาย ที่บอกว่าเป็นหน่วยรักษาความปลอดภัยถูกยิง ฝ่าเท้าทะลุ
(มีเสียงไม่เข้าไมค์ ชื่ออะไร)
ประยุทธ์ ผมไม่รู้ชื่อเค้า ก็ถูก พอกำลังนั่งคุยกัน ปรึกษากันอยู่เนียะ 3 คน แบบสมมติว่า ผมนั่งอยู่ตรงนี้ แล้วอจ.นี่ก็เป็นคนเจ็บ แล้วก็มีเด็ก น้องผู้หญิง ก็นั่งอยู่ตรงคุณยิ้มอยู่นี่ อจ.ยิ้มอยู่เนี่ยะ มันก็มีลูก ผมเข้าใจว่า เป็นปืนยิง M79 มันยิงมิติโค้งลงมา มันไม่ได้ลงหลังคา มันดันลงที่พื้นพอดีเลย พอลงที่พื้นปั๊บ มันก็สะท้อนขึ้นไป เพราะว่าไอ้ปูนซีเมนต์เนียะ มันแตก ร่วงลงมาเต็ม ฟุ้งหมดเลย แล้วน้องคนนั้นก็โดนสะเก็ตเข้าไปจังๆ ที่หน้า สลบไป
สุรัสวดี เหตุการณ์นี่คือ ที่หน้าตึกโดม
ประยุทธ์ ริมน้ำๆ นะฮะ ผมก็ ตอนแรกก็ตกใจเหมือนกัน คิดว่าคงแย่แล้ว ทั้งหมด 3 คน ปรากฏว่า คนที่แย่ที่สุดคือ คนนั้น เด็กน้องผู้หญิง โดนเข้าเต็มสีข้างหมด แล้วก็
(มีเสียงไม่เข้าไมค์)
ประยุทธ์ ช่วงนั้นผมว่า
สุรัสวดี สว่างแล้ว (เสียงไม่เข้าไมค์)
ประยุทธ์ สว่างแล้วนะครับ ผมว่าเลย 6 โมง แต่ยังไม่ถึง 7 โมง
(มีเสียงไม่เข้าไมค์ ชื่ออะไร)
ประยุทธ์ ไม่ทราบ เป็นเด็กปี 1 ธรรมศาสตร์เหมือนกัน ไม่ทราบ ทุกวันนี้ถ้าเจอ จำหน้า ยังจำเค้าหน้าได้
(มีเสียงไม่เข้าไมค์)
ประยุทธ์ ไม่ตาย คือที่ไม่ตายเพราะว่า ผมมีโอกาสพา 2 คนนี้ออกไป ข้ามฝั่งไปโน้น พาไปขึ้นฝั่งศิริราช คือพรรคพวกที่อยู่ตรงประตูตรงท่าพระจันทร์เนี่ยะ เค้าเปิดไฟเขียว บอกให้พาคนเจ็บออกได้ ผมก็พา 2 คนนี้ออกไป คือ ผมไม่ได้พาคนเดียวนะ มีคนพา ช่วยอยู่คน สองคนพาไป ไปขึ้นเรือตรงโป๊ะท่าพระจันทร์นะครับ
ชลธิรา (มีเสียงไม่เข้าไมค์ ) ประตูด้านนี้ ไม่มีพวกตร.
ประยุทธ์ ไม่มีครับ ยังมีเห็น เป็นพวกเราอยู่ แต่คอยแบบหมอบด้วยความระมัดระวัง แล้วบอกออกได้ ๆ ว่าคนเจ็บออกไป ก็หอบหิ้วไปขึ้นเรือ
ชาย? ขอเรียนถามสัก 2-3 คำถาม ตอนที่ก่อนเกิดเหตุเนี่ยะ เคยรู้เรื่องนวพล กระทิงแดง อย่างไรบ้าง
ประยุทธ์ อ๋อ นั่นเหรอครับ ความเข้าใจตอนนั้นนะฮะ ผมก็คิดว่า พวกนี้ก็เป็นพวกกลุ่มหนึ่ง ที่มีความคิดเห็นที่ไม่ถูกกับพวกเรานะฮะ ผมคิดว่า เป็นพวกอีกกลุ่มหนึ่ง ซึ่ง
ชาย? มีความเข้าใจว่า คนกลุ่มนี้ตั้งมาอย่างไรในความคิดตอนนั้น
ประยุทธ์ ความคิดตอนนั้นนะครับ ก็คือ จัดตั้งโดยองค์การ คือ เป็นพวกขวา เป็นพวกกลุ่ม ถ้าสมัยก่อนอาจจะเรียกว่าขวาจัดก็ได้ เพราะว่า มีพ่อเพื่อนคนหนึ่งเหมือนกัน สมัยตั้งแต่เรียนเซนต์คาเบรียลมาด้วยกัน เค้าก็อยู่ในกลุ่มนวพล เค้าเป็นอาชีพพวกขายปืน พวก import ปืน พวกปืนโค้ง ปืนอะไรเนี่ยะ ก็รู้จักกัน พออ่านชื่ออ่านนามสกุล ว่า เอ๊ะ พวกนี้ก็พวกขายอาวุธเหมือนกัน
ชาย? แล้วก็ฝ่ายข่าวคิดว่า ส่วนของนศ.เนี่ยะ ใครบ้างสนับสนุน หรือว่า องค์กรใด หน่วยงานใด สนับสนุนในการต่อสู้ครั้งนี้
ประยุทธ์ ครั้งนี้ คือหมายความว่ายังไง
ชาย? คือในครั้งนั้น มีความรู้สึกว่า มีใครคอยช่วยเหลือสนับสนุน ในฝ่ายข่าวได้ข่าวเรื่องนี้บ้างมั้ย องค์กรไหนบ้าง ใครก็ตามเป็นบุคคล เป็นพรรคการเมือง เป็นอะไรที่ว่าหนุนให้ต่อต้านครั้งนี้
ประยุทธ์ ไม่ ในตอนนั้นไม่คิด ผมไม่ได้มองไปถึงว่าจะมีใครมา คิดว่าเป็นหน้าที่เราว่า เวลาพวกนี้เข้ามา คิดว่าเราก็ต้องต่อต้าน ตอนนั้น คือใครจะเข้ามา join กับเรา เราก็ไม่ได้คิดอะไร
ชาย? ไม่มีข่าว
ประยุทธ์ ไม่มีข่าวครับ
สุรัสวดี ขออนุญาตย้อนกลับไปนะคะว่า พอคุณประยุทธ์นะคะ พา 2 คน ที่บอกว่าออกทางท่าพระจันทร์ คนเจ็บ เอาไปส่ง รพ. ศิริราช หรือไงคะ
ประยุทธ์ ครับ เค้ามีเรือให้ลงอยู่ลำหนึ่ง ผมเองก็ไม่ทราบ ผมก็โดดลงเรือไปพร้อมกับคนเจ็บ 2 คนนี่ คนที่พามาด้วย ก็ไม่ได้ลงหมด พอเรือขับไปได้ครึ่งทาง ผมก็มอง นี่เป็นเรือตร.น้ำ เอ่อ เพราะว่าตอนนั้นมันไม่มีเรือวิ่ง เพราะเรือมันหยุดหมด มีก็มี ตร. มีอายุคนหนึ่งขับ อยู่บนเรืออยู่คนเดียวเอง ตอนแรกก็คิดอยู่ในใจว่า คงลำบากเหมือนกัน คงโดนจับ แต่เรืออันนี้ก็พาคนมาขึ้นที่ ไม่ใช่ท่าทางศิริราช เป็นท่าที่เค้ารับคนเจ็บขึ้นโดยเฉพาะ ของศิริราช เป็นอีกท่าหนึ่ง เดี๋ยวนี้เวลาขึ้นเรือ
สุรัสวดี อีกท่าหนึ่งเค้าเรียกว่า ท่าพรานนก
ประยุทธ์ ไม่ใช่ท่าพรานนก เป็นท่าของศิริราช ของคณะแพทย์เลย
สุรัสวดี ท่าของรพ.ศิริราช
ประยุทธ์ อันนั้นน่ะครับ ผมก็ยกคนเจ็บขึ้น ช่วยขึ้นเปล ขึ้นอะไร แล้วเรือลำนั้นก็จากไป
สุรัสวดี แล้วบนท่า มี นศ. รอรับอยู่ หรือว่ามีใคร
ประยุทธ์ มีเป็นพวกแพทย์ พวกพยาบาล แล้วก็มีคนอยู่
สุรัสวดี สักกี่คนคะ ตอนนั้น
ประยุทธ์ ประมาณสัก 10 กว่าคนนะฮะ
สุรัสวดี 10 กว่าคนอยู่ตรงนั้น ก็คือตอนนี้นี่สว่างชัดเจนแล้ว
ประยุทธ์ ชัดเจนแล้วฮะ ชัดเจนตั้งแต่ตอนที่คนเจ็บเค้าจะชวนผมว่ายข้ามไปศิริราช ว่ายแม่น้ำหนี ข้ามน้ำหนีกันเนี่ยะ มันสว่างมากแล้ว เพราะช่วงนั้นก็ยังได้ยินเสียงปืน ปืนถี่ขึ้น
สุรัสวดี แล้วตอนที่ลงเรือไป ไปกันแค่ 3 คนเท่านั้นเอง
ประยุทธ์ ครับ คือ คนเจ็บ 2 ผมคน แล้วก็คนที่เค้ามาช่วยยก ช่วยแบกนี่ ไม่รู้หายไปไหนหมด
สุรัสวดี ไม่ได้ลงเรือกับคุณประยุทธ์
ประยุทธ์ ไม่ได้ลง หรือเค้าอาจจะเห็นว่าเป็นเรือ ตร.
สุรัสวดี แล้วพอคุณประยุทธ์ส่งคนเจ็บเสร็จ แล้วคุณประยุทธ์ไปไหนคะ
ประยุทธ์ ผมก็ยังยืนเก้ ๆ กัง ๆ อยู่ตรงนั้นอยู่ อยู่สักครู่หนึ่ง ผมว่าไม่เกิน10 นาที มันก็มีเรือมาอีกลำหนึ่ง แต่ไม่ใช่เรือ ตร. เอาคนเจ็บมาเหมือนกัน มี นศ. มา พอตอนนี้ปั๊บ มันมีตร.ที่ยืนอยู่ข้างหลังผมนี่ จับหมดเลย คนที่พามาที่ไม่ได้บาดเจ็บอะไรเนี่ยะ จับเรียบเลย ผมก็รู้สึกว่ามันคงไม่ดี เหตุการณ์คงไม่ดีเท่าไหร่ ผมก็เลยเดินห่างๆ ออกมา คือเดินแบบหลีกออกจากโป๊ะ ตรงนั้นมา ก็เดินมาตามตึก แล้วมาถามเค้า เด็กผู้หญิงคนนั้นที่โดนสะเก็ดระเบิดนะครับ แล้วก็มีหมอคนหนึ่งบอกว่า ไม่เป็นไรเท่าไหร่ ว่าปลอดภัย ผมก็ไม่ทราบว่า เค้าจะบอกให้เราดีใจรึเปล่า ก็ไม่รู้นะ
ชลธิรา โทษนะฮะ ตร.ที่ไหนที่จับคนที่ขึ้นจากเรือ
ประยุทธ์ ผมไม่ทราบ เพราะว่าเค้าแต่ง ตร. หมด
ชลธิรา รออยู่ที่ฝั่ง รพ. อยู่แล้ว
ประยุทธ์ รออยู่ที่โป๊ะ ที่ผมยืนอยู่เลย เพราะตอนแรกที่ผมขึ้นโป๊ะไปนี่ ไม่มีตร. มีแต่หมอ กับพยาบาล เต็มไปหมดเลย
สุรัสวดี ตอนช่วง 10 นาทีที่อยู่ เห็นมั้ยตร.เดินมาจากทิศทางไหน ยังไง
ประยุทธ์ ผมไม่ได้สังเกตุ เพราะผม คือเป็นห่วงอยู่แต่ฝั่งข้างโน้นเท่านั้นเอง มองมาอีกทิศนึง ว่าฝั่งข้างนั้นจะเป็นยังไงกัน เพราะมันก็ได้ยินเสียงปืน เสียงอะไรมาจากฝั่งข้างโน้นหมด แล้วคิดว่าตัวเองจะกลับบ้านอย่างไร ก็ยังคิดอยู่นะครับ
(เทปหมดม้วนก่อนพูดจบ)